‘Datasystemen zijn handig, maar geen heilige graal'
‘Als bureau constateerden wij al vroeg dat digitalisering interessante mogelijkheden kan opleveren. In de jaren tachtig waren wij dan ook een van de eerste bureaus die een computer gebruikten bij het ontwerpen van gebouwen. En aan het begin van dit nieuwe millennium waren wij betrokken bij ‘Het Digitale Huis’. Dat is niet een fysiek huis, maar de naam van een BIM-softwareproject, waarmee de initiatiefnemers destijds in Nederland echt voorop liepen. Ik geloof absoluut dat de inzet van datasystemen ervoor heeft gezorgd dat partijen in de bouwwereld nu veel sneller en efficiënter kunnen werken. Dat is mooi. Maar ik vind het wel jammer dat datasystemen vaak alleen worden ingezet met de suggestie dat je zo sneller, goedkoper en vooral seriematiger kunt bouwen. Ik zou ook graag zien dat de digitalisering wordt ingezet om tot meer maatwerk en specifieke oplossingen te komen. Datasystemen en speciale software kunnen bijvoorbeeld helpen om daglicht, weersinvloeden, verkeersstromen en omgevingsgeluid in kaart te brengen.
Weloverwogen keuzes maken
Een woonbeleving, het gevoel dat een ontmoeting oproept en zaken die ons dagelijks genot bepalen: dat soort dingen zijn niet generiek vast te leggen. Elke locatie vraagt om een specifieke invulling en weloverwogen keuzes. Dat blijft mensenwerk. Het is dus niet zo dat je een computer alle data kunt laten doorrekenen en dat hij dan vanzelf met een kant-en-klaar plan komt. Datasystemen zijn handige hulpmiddelen, maar geen heilige graal.
Een woonbeleving, het gevoel dat een ontmoeting oproept en zaken die ons dagelijks genot bepalen: dat soort dingen zijn niet generiek vast te leggen
Inzichten toetsen
In ons land hebben we de mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen als bepaalde aspecten van een geplande gebiedsontwikkeling ons niet aanstaan. Dat is de gebruikelijke werkwijze in een democratische staat. En hoewel dat tot flinke vertragingen kan leiden, is het natuurlijk goed dat die mogelijkheid er is. Maar altijd uitgaan van het compromis is ook niet goed. Bij gebiedsontwikkeling heb je dus ook altijd mensen nodig die op basis van de beschikbare informatie een gebalanceerde afweging proberen te maken. Dat is zowel een rationeel als intuïtief proces. Dat maakt het best complex. Het is natuurlijk mooi als datamodellen helpen om inzichten te toetsen. Maar kunstmatige intelligentie bij dat soort processen echt de lead geven? Nee, dat lijkt me een heel slecht idee.’