'Die herwaardering van groen, daar moeten we grote stappen in zetten'

'De onderwaardering van groen is een groot probleem. Er wordt vaak naar groen gekeken alsof het alleen maar geld kost. Het neemt vierkante meters in beslag waar je anders huizen op kunt bouwen, dus ogenschijnlijk vermindert het de grondopbrengst. Bovendien brengt groen meer onderhoudskosten met zich mee dan een betonnen plein. Maar als je alle voordelen van groen meeweegt, krijg je een ander plaatje. Zo vermindert groen de kans op wateroverlast en de bijbehorende schade. Ook wijzen veel studies uit dat groen stress vermindert en zowel de gezondheid als de productiviteit bevordert. Daarnaast trekt groen bedrijven aan en is het dus gunstig voor het vestigingsklimaat. Maar groen verhoogt ook de waarde van huizen en kantoren, tussen de vijf en twintig procent. Dat zijn harde cijfers. Hoog tijd dus dat we groen op de juiste waarde schatten.'

'Die herwaardering van groen, daar moeten we grote stappen in zetten. Een voorbeeld van zo’n stap is ons rapport ‘Zo groen kan Nederland zijn over honderd jaar’. Dat omschrijft hoe Nederland er in 2120 uit kan zien, als we op een goede manier omgaan met grote uitdagingen zoals afnemende biodiversiteit, zeespiegelstijging en woningnood. Het is geen doemscenario, maar een perspectief waarmee we ons land juist aantrekkelijker kunnen maken. Wij merken dat dit vele partijen inspireert, op alle niveaus. Zoiets kun je dus ook gebruiken om partijen die betrokken zijn bij groen in de stad, in de actiestand te krijgen. Alle gemeenten zouden zo’n groene visie moeten ontwikkelen, inclusief een visualisatie. Dan weet iedereen waar je met z’n allen naartoe wil. Gebiedsontwikkelaars moeten hetzelfde doen voor de wijken die ze bouwen. Gelukkig zie je dat ook wel gebeuren, bijvoorbeeld in de vorm van autovrije straten waardoor er meer ruimte ontstaat voor groen. Op die manier kan zo’n wijk als spons dienen. Want dat is waar het voor een groot deel om draait: water opvangen, vasthouden, benutten en dan pas afvoeren. Burgers en bedrijven hebben ook een taak. Zij moeten hun tuinen, daken en bedrijfsterreinen vergroenen zodat ook daar water wordt opgevangen. Bovendien draagt vergroening bij aan verkoeling, en dat helpt tegen de toename van periodes met grote hitte. Belangrijk is dat we snel meerdere oplossingen tegelijkertijd inzetten. Tiny forests, wilde bossen ter grootte van een tennisveld, leveren bijvoorbeeld al een bijdrage. Maar zet ook in op meer parken. En benut de stadsranden beter. De groene scheggen rondom Amsterdam vormen een mooi model. Maak ook in andere steden dergelijke zones, waarmee je het groen de stad intrekt. Plant in bestaande parken meer klimaatbestendige bomen die meer schaduw bieden. Creëer groene corridors − koele loop- en fietsroutes door de hele stad heen. Zet tegelijkertijd in op klimaatadaptatie en biodiversiteit.'

'Ik zie steden die langzaam de goede inrichting inslaan. Arnhem heeft bijvoorbeeld enkele jaren geleden zoveel schade geleden door extreme regenval, dat ze nu een donkergroene klimaatadaptatiestrategie hebben ontwikkeld. Maar in zijn algemeenheid blijft het in Nederlandse steden bij kleine plukjes van wat wij ‘schaamgroen’ noemen. De echte ambitie om te doen wat nodig is, ontbreekt nog. Gemeenten, ontwikkelaars en andere betrokkenen moeten de waarde van groen kwantificeren. Overal waar de schop de grond in gaat, is het belangrijk om te bekijken hoe groen waarde kan toevoegen.’

Tim van Hattum is programmaleider green climate solutions bij Wageningen University & Research.