‘Net als in een goed huwelijk, blijven we bij elkaar’
Iedereen kent ze wel: de wat verouderde en eenzijdig samengestelde corporatiewijken in de grotere steden. Ze bestaan uit omvangrijke wooncomplexen, veelal gebouwd in de jaren zestig. Ooit waren ze bestemd voor de voornamelijk Nederlandse middenklasse: gezinnen met kinderen waarvan de ouders een bescheiden inkomen verdienden. Tegenwoordig huisvesten corporaties - gemiddeld goed voor 30 procent woningbezit in de stad - een veelheid aan doelgroepen. Naast de traditionele corporatiedoelgroep, zijn dat onder meer statushouders, arbeidsmigranten en mensen uit de maatschappelijke opvang. Groepen die in leefstijl en cultuur onderling sterk verschillen, met als gemene deler: een laag inkomen.
Leefbaarheid onder druk
Door de veranderingen in deze wijken staat de leefbaarheid onder druk. Herstructurering kan uitkomst bieden. Maar door de nieuwe Woningwet (2015) zijn corporaties zelf nauwelijks meer in staat dit soort opgaven op te pakken. ‘Daarom willen wij veel meer met corporaties en gemeenten samenwerken’, vertelt Van der Griendt. Hiervoor werd de term stadshuwelijk bedacht. ‘Het woord 'stad' zegt iets over de schaal. En 'huwelijk' laat zien dat we langere tijd willen samenwerken. Net als in een goed huwelijk, blijven we bij elkaar. In goede en in slechte tijden.’ Het oppakken van deze opgave past goed in de strategie van BPD: ‘We zijn een gebiedsontwikkelaar die gelooft in een integrale aanpak. We richten ons in toenemende mate op herstructureren van de bestaande stad. Bovendien begeven we ons met het thema betaalbaarheid meer en meer op het middenveld en met BPD Woningfonds kunnen we ons voor langere tijd aan een gebied binden.
Een hoger rapportcijfer
Met het stadshuwelijk wil Martine samen met de corporatie en de gemeente een wijk van een 6 naar een 8 brengen. Een hoger rapportcijfer kan bijvoorbeeld tot uitdrukking komen in hogere scores van de Leefbarometer, een toename van de WOZ-waarde, een betere technische staat of een verbetering van de duurzaamheid van de woningen. Van der Griendt: ‘Wij kunnen bijvoorbeeld een positie verwerven in een wijk, waardoor we een gemengd programma kunnen toevoegen: middeldure koop- en huurwoningen. Corporaties krijgen dat zelf bijna niet voor elkaar: het aankopen van een pand waarop nog geen woonbestemming zit, is voor hen zo goed als onmogelijk.’
Drie partijen
Een andere afspraak die binnen een stadshuwelijk gemaakt kan worden, is het uitruilen van locaties, zoals BPD en Mitros in Utrecht al doen. Of het samen indienen van een initiatiefplan om de wijk te veranderen. Anders dan bij een gewoon huwelijk, zijn hier drie partijen in het spel: naast BPD en de corporatie, is dat de gemeente. Van der Griendt: ‘De gemeente is verantwoordelijkheid voor het ruimtelijk gebied. Onze plannen kunnen bijdragen aan het verwezenlijken van de stedelijke ambities van gemeenten. Hier komt onze meerwaarde als gebiedsontwikkelaar tot uitdrukking.’
Gezamenlijk ambitie
In de regio Noord-Oost en Midden Nederland voert Van der Griendt met verschillende corporaties gesprekken over het afsluiten van een stadshuwelijk. Volgens haar kunnen corporaties zich geen betere partij dan BPD wensen. ‘We koppelen kennis van gebiedsontwikkeling aan investeringsvermogen. Er zijn natuurlijk ook andere partijen die kunnen adviseren over de aanpak van deze wijken. Maar wij maken het ook waar én blijven jaren bij zo’n wijk betrokken, onder meer doordat we via BPD Woningfonds middeldure huurwoningen in beheer nemen, voor een periode van gemiddeld vijftien jaar.’
