Slow urbanism
Het zal u wellicht niet zijn ontgaan dat ik op 1 december, na ruim drie decennia bij BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling, afscheid ga nemen. Mijn opvolger Harm Janssen komt uit onze eigen gelederen en is – zoals wij bij Bouwfonds zeggen – een échte bedrijfscultuurdrager. Ik ben overtuigd van zijn kennis en ervaring met betrekking tot gebiedsontwikkeling. Die zullen de komende jaren van grote waarde zijn. Bij het teruglezen van wat ik de afgelopen jaren in BPD Magazine met u heb gedeeld, valt het me op dat ‘Volgens Walter’ de ontwikkelingen in ons vak letterlijk op de voet volgt. De afronding van de Vinex. De decentralisatie van de ruimtelijke ordening, met alle gevolgen van dien. Vervolgens het voorzichtige eerherstel van de regie vanuit het Rijk, waartoe door velen – ook door mij op deze plek – regelmatig is opgeroepen. Ik zie de crisis van 2008-2013, gevolgd door stevig herstel.
Daarbij past een kanttekening. Na deze zwakke woningproductiejaren volgde een inhaalslag. Die heeft ons echter beleidsmatig verblind. Een RO-beleid voor de lange termijn ontbrak; het was ‘alle-ballen-op-de-binnenstad’. Dat leidde tot wat ik noem: Slow Urbanism. De vraag is of we ons dat kunnen permitteren. Op dit moment subsidieert het Rijk te dure en complexe locaties om bouwen mogelijk te maken. Vervolgens zijn huurtoeslagen en hypotheekrenteaftrek nodig om er te kunnen wonen. Iets klopt hier niet. Wat overblijft, is een ernstige overschatting van de ruimtelijke en financiële mogelijkheden van het Rijk. Hoe is dit te doorbreken? Dat wordt de vraag van de komende tijd.
Betaalbaarheid als rode draad
De ambitie om betaalbare woningen te maken in goede leefomgevingen loopt als rode draad door al onze ontwikkelingen. Het is – ook op deze plek – een vaste waarde. Het is dé missie van BPD, die nooit is veranderd en niet zal veranderen. Ook in editie #18 van BPD Magazine draaien veel artikelen weer rond dat thema. Door herprogrammering kunnen we betaalbare woningen toevoegen, maar wat is daarvoor nodig? Collega Peter Immers schrijft in zijn column dát en hóé het kan, aan de hand van een gebiedsontwikkeling in Waddinxveen. Wat kunnen woningcorporaties betekenen? Ook of juist in de samenwerking met ons en andere private partijen? Na enkele moeilijke jaren staan ze terecht weer in het middelpunt van de belangstelling, en ook dat laten wij in dit magazine zien. We hebben een essay over wonen en bouwen in de delta en een thema-artikel over groene spelregels in Europa.
Minder oploopjes, meer handen aan de ploeg
Een gedragen visie op de ruimtelijke ordening
Inhoudelijk en beleidsmatig komt er nu een bijzonder boeiende periode op ons af met de Tweede Kamerverkiezingen voor de deur. Is een nieuwe regeringscoalitie in staat om een gedragen visie op de ruimtelijke ordening en volkshuisvesting voor de langere termijn vast te stellen? Dit land had een goede traditie om nota’s voor de ruimtelijke ordening op te stellen met looptijden van vijftien tot twintig jaar – en die vervolgens consequent uit te voeren. Wijzelf zullen ons de komende jaren sterker inzetten op publiekprivate samenwerkingen in gebiedsontwikkelingen, en ook op samenwerking met woningcorporaties, juist om de betaalbare woningproductie op te voeren. Ofwel: minder ‘oploopjes’, meer ‘handen aan de ploeg’. Mogelijk zullen we ‘origineel en vernieuwend’ moeten inruilen voor vakmanschap en verdieping.
BPD Magazine blijft u zo goed mogelijk van relevante ontwikkelingen op de hoogte houden. Dit is mijn laatste voorwoord, maar het is de eerste editie waarin BPD Magazine en BPD Dossier samengaan. We voeren de frequentie op van twee naar drie edities per jaar, zodat we u vaker van relevante inhoud en verdieping kunnen voorzien. Dat vinden wij juist nú nodig. Tot slot: afscheidswoorden zijn altijd ingewikkeld. Bedankt voor al uw lezersaandacht! En dan toch ook: 'Worldpeace!'
