'Mensen willen gewoon mensen zien, dat zit in onze diepste genen'
Sociale en economische ontmoeting is van cruciale waarde in onze kenniseconomie. Daarvoor komen mensen naar de stad: om anderen te zien en te spreken. Ze willen ideeën fijnslijpen met anderen, liefst face to face. Dat principe is niet voor niets vastgelegd in de Amsterdamse Structuurvisie 2040. Van daaruit geven we vorm aan gebiedsontwikkelingen en de inrichting van het publieke domein.
Nabijheid
Verschillende mensen maken op verschillende momenten van de dag en om verschillende redenen gebruik van de openbare ruimte. Als gemeente proberen we de condities te scheppen voor ontmoeting. Onderzoekers als Jane Jacobs en Jan Gehl hebben daar wijze dingen over gezegd – hoe stem je programma, ontwerp en inrichting goed op elkaar af – en die zijn nog steeds valide. Door mooie plekken die karakteristiek zijn ingericht, waar je prettig kunt zitten en waar zich tal van voorzieningen bevinden. Nabijheid is daarbij eveneens essentieel: mensen moeten in hun directe woonomgeving de mogelijkheid hebben om zich te verpozen. Dat draagt bij aan stedelijkheid. Goede voorbeelden? Ik denk dan aan het Zeeburgereiland waar een park samengaat met een grote skatebaan, omgeven door stedelijke wanden. Maar ook de oevers van de Spree in Berlijn, die echt zijn ingericht op ontmoeting en waar tal van functies een plek hebben gekregen.
Diepste genen
We kennen ook de voorbeelden waar het juist niet is gelukt: de Bijlmermeer, de Central Business Districts in binnensteden, de monofunctionele kantoorlocaties. Daar gaat de stedelijkheid juist verloren. Het is dus zaak om hierin te investeren. Ook marktpartijen kunnen hier hun verantwoordelijkheid in nemen. Het concept van de ‘15-minutenstad’ biedt daarvoor goede aanknopingspunten: in de eigen buurt moet het kloppen. Onderzoek van de dienst OIS van de gemeente Amsterdam heeft aangetoond dat in buurten waar mensen het afgelopen jaar niet fatsoenlijk buiten konden verblijven, het gevoel van welbevinden substantieel lager lag. Of het zien van andere mensen uiteindelijk ook tot meer sociale cohesie leidt, kunnen we niet hardmaken. Maar duidelijk is wel dat mensen gewoon mensen willen zien, dat zit in onze diepste genen. Sluit je die mogelijkheid af, dan worden zij ongelukkig.’
