Vindingrijk de vergrijzing tegemoet

Hoe voorzien we ouderen in de nabije toekomst van passende huisvesting en zorg? Hoe moeten we naar dit vraagstuk kijken en het aanpakken? Expert Lea Bouwmeester pleit voor creatieve oplossingen los van systemen en regels.
  • Publicatiedatum: 5 juli 2024

‘De toekomstige woonbehoefte van ouderen is groot, maar als je alle potentiële woonruimten in Nederland bij elkaar optelt, hebben we minder nieuwe bouwlocaties nodig dan het lijkt. De oplossing is om bestaande woningen en kantoorgebouwen om te bouwen, te verbouwen, te splitsen en te verduurzamen. Daar ligt voor ontwikkelaars een prachtige uitdaging Bij de meeste ouderen staat een prettige, veilige woonplek boven aan hun wensenlijstje. Een plek waar ze onderdeel kunnen zijn van een gemeenschap en waar ook voorzieningen in de buurt zijn, zoals winkels en een bank. Zorg staat pas veel lager op het wensenlijstje. Toch wordt oud zijn al snel in verband gebracht met een behoefte aan zorg. Neem eenzaamheid. Dat leidt vaak tot gezondheidsklachten, waarmee mensen naar de dokter gaan. Maar het achterliggende probleem is de behoefte aan een sociaal verband, ergens bij willen horen en kunnen meedoen. Dat gaat de dokter niet oplossen.

Lea Bouwmeester Bpd Bouwfonds Gebiedsontwikkeling
Lea Bouwmeester werkt met Buro de Bouwmeesters aan zorgvernieuwing, dialoog en samenwerking. Daarnaast is ze voorzitter van de Federatie voor Gezondheid en van de Raad van Advies van het CAK.
Kleine oplossingen

Mijn motto: versterk de burger in een gemeenschap, dan verlicht je de zorg. Hoe meer mensen zelf doen, hoe kleiner hun zorgbehoefte. Vraag mensen wat ze willen en kunnen, wat er goed gaat en hoe dat kan worden versterkt. De meeste mensen zijn met kleine oplossingen, waarbij met ze mee wordt gedacht, vaak al geholpen. Een voorbeeld: ik ken iemand met dementie die zeven dagen verpleeghuiszorg ontving maar voor wie drie dagen voldoende was. Ze zou de rest van de week prima thuis kunnen doorbrengen. Juridisch en financieel gezien was die combinatie eigenlijk onmogelijk, maar het verpleeghuis heeft er toch een constructie voor bedacht. Soms moet je tegen de standaardregels in durven gaan. Ook digitale innovaties kunnen de ouderenzorg verlichten. Denk aan bewegingssensoren in huis, gewoon van de bouwmarkt, gekoppeld aan een app die buren of familie een seintje geeft als er een tijd geen beweging wordt waargenomen. Een heupairbag die uitklapt bij een val. Of een Google Glass-bril die de wijkverpleegkundige opzet bij een huisbezoek, waardoor een specialist op afstand kan meekijken.

Soms moet je tegen de standaardregels in durven gaan. Ook digitale innovaties kunnen de ouderenzorg verlichten

Creatieve blik en luisteren naar ouderen

Technologie kan mensen bij elkaar brengen en sociale innovaties mogelijk maken. Maar denk ook aan een online meeting met verspreid wonende familieleden, betrokken artsen, thuiszorg en buren, om te bespreken welke professionele zorg en mantelzorg iemand nodig heeft. Het wordt tijd om op een creatieve manier naar het woning- en zorgvraagstuk te kijken. Los van systemen en los van regels. En vooral ook luisteren naar wat ouderen zelf willen. Als we onze collectieve intelligentie aanspreken en verschillende perspectieven bij elkaar brengen, van ouderen, familieleden, de zorg en de woningbouw, dan ontdekken we dat oplossingen dichterbij liggen dan we denken. Want iedereen legt een stukje van de puzzel.’

BPD Magazine ontvangen?

Dit artikel verscheen in BPD Magazine. De volgende editie kosteloos op uw deurmat ontvangen?