Wat zijn de woonwensen van ouderen?
'Ik verbaas me er wel eens over dat oudere senioren relatief weinig over verhuizen nadenken. Ze kennen de verhalen over dementie – één op de vier senioren krijgt het – en over vallen in huis. Maar ze betrekken die verhalen niet op zichzelf. Enerzijds heeft dit te maken met de generatie waartoe zij behoren: geboren in of net na de oorlog profiteerde deze groep maximaal van de welvaartsstaat. Ze zijn van oudsher gewend dat de overheid veel regelt voor burgers. Dat de tijden wat dat betreft echt veranderd zijn, dringt moeilijk tot deze groep door. Anderzijds is er ook een sociaalpsychologische verklaring: je kunt mensen voor problemen waarschuwen, maar ze moeten ook een alternatief hebben. Zo niet, dan sluiten mensen zich af. Dat is precies wat ik zie gebeuren. Oudere senioren kunnen moeilijk verhuizen omdat er te weinig geschikte woningen zijn. Ze missen een handelingsperspectief.
Wie helpt jou straks?
Senioren zouden actiever bij de woon-zorgopgave betrokken moeten worden. In Brabant organiseren we rondetafelgesprekken, waarbij senioren met elkaar, maar ook met familie en buren, over wonen praten. De gesprekken worden ook concreet: als je dementie krijgt, wie helpt jou dan? Vroeger konden senioren meestal terugvallen op kinderen. Maar in Brabant keert slechts een kwart van de kinderen terug naar hun geboortegrond. Het betekent dat ouderen er vaker alleen voor staan en hulp van derden nodig hebben. Ze lijken dit nog onvoldoende te beseffen. Zelf hebben ze immers vaak tot het einde voor hun ouders gezorgd. Misschien gaan ze er onbewust van uit dat het bij hen ook zo zal gaan.
Oudere senioren kunnen moeilijk verhuizen omdat er te weinig geschikte woningen zijn. Ze missen een handelingsperspectief
Betrek senioren er zelf bij
Een groot aantal Brabantse gemeenten heeft de woonzorgopgave actief opgepakt. Met hulp van de ‘Taskforce Wonen en Zorg’ wordt zowel lokaal als in (sub)regionaal verband gekeken hoe ze wonen, zorg en welzijn voor senioren kunnen waarborgen. Dit is belangrijk. Tot nu toe is er op landelijk niveau wel veel aandacht voor het tekort aan goede woningen voor senioren, maar de vertaalslag naar het lokale niveau wordt moeilijk gemaakt. Betrek senioren erbij, is mijn aanbeveling. Op senioren gerichte initiatieven zijn heel goed, maar ze worden nog beter als de verbinding met de sociale omgeving stevig is verankerd. Hier liggen kansen voor gebiedsontwikkelaars die niet alleen vanuit woningen denken, maar veel meer nadruk leggen op de omgeving, op voorzieningen en vooral op mogelijkheden om sociale contacten te onderhouden. Want dat laatste is voor ouderen echt het allerbelangrijkste.'
