Kortenoord, Wageningen: Innovatie als leidmotief

Je moet het maar durven. Een universiteitsterrein van ruim vijftig hectare aankopen in een tijd waarin de wereld in een financiële crisis belandde. Arjen Kleijer, gestart in het jaar 2008 bij BPD, kon met de ontwikkeling van Kortenoord in het diepe springen. ‘Een bijzondere tijd waarin we met het team de ruimte kregen om nieuwe dingen te proberen’. De locatie van de ontwikkeling was het voormalige onderzoeksterrein van Landbouwuniversiteit Wageningen [sinds 2016 Wageningen University, red.]. ‘Dit was niet toevallig: hier komen meerdere grondsoorten bij elkaar: zand, klei en veen. Een ideale plek om proefboerderijen en kassen neer te zetten.’ Het innovatieve karakter van het gebied werd ook het leidmotief in de gebiedstransformatie die volgde, zo legt Kleijer uit. ‘Inmiddels is “water en bodem sturend” een actueel onderwerp, maar in Kortenoord werd dat al vanaf het begin toegepast. Door heel nauwkeurig naar de landschappelijke onderlegger te kijken en die leidend te maken in het stedenbouwkundig ontwerp.’ Naast het behoud van bomen is veel nieuw groen toegevoegd en kreeg het water een prominente plek in de buurt.

Kleijer betitelt het als ‘typisch Wagenings’ dat de bewoners zich de nieuwe technologieën eigen hebben gemaakt. ‘Veel van onze kopers hebben een achtergrond bij de universiteit. Zij vonden het een uitdaging om een zo laag mogelijke energierekening te hebben en maakten er een wedstrijdje van.’ De duurzaamheid van Kortenoord is echter nadrukkelijk breder getrokken. Kleijer: ‘Het gaat zeker ook over de sociale kwaliteit, de ‘S’ in het ESG-beleid waaraan we ons inmiddels als gebiedsontwikkelaar gecommitteerd hebben. Ook daarin loopt Kortenoord voorop, met in de openbare ruimte veel aandacht voor sport en spel, ontmoeting en veiligheid.’ Het weerspiegelt zich in de hoge bewonerstevredenheid, aldus Kleijer. ‘De wijk heeft nog steeds aantrekkingskracht. Ik spreek bewoners die soms al voor de derde of vierde keer binnen de wijk zijn verhuisd.

Genoeg behaalde ambities dus, maar hoe heeft de economische tegenwind uit de begintijd de wijk beïnvloed? ‘Uiteraard heb je altijd met economische schommelingen te maken’, zegt Kleijer. ‘Toch is de crisisperiode in deze buurt nauwelijks merkbaar. We hebben destijds geanticipeerd op de economische neergang door de huizenrijen iets langer te maken en woningconcepten te herhalen. Maar dat kun je aan de buitenkant, lopend door de wijk, niet aflezen. Hetzelfde geldt voor de toevoeging van sociale huur- en koopwoningen. De wijk oogt als een geheel, er is eenheid in verscheidenheid. Als team zijn we daar trots op.’