Wijken vol energie
Per 1 juli bepaalt nieuwe wetgeving dat nieuwbouwwoningen geen verplichte gasaansluiting meer krijgen. Joosen: ‘Wij hebben daar op tijd op ingespeeld door de afgelopen jaren onze woningen in veel gevallen – in 2018 zo’n 70 procent – al gasloos te ontwikkelen. De woningen die nog wel worden aangesloten op aardgas, worden voorbereid om op termijn gasloos te worden gemaakt. Onze klanten vragen daar ook steeds meer om; zij volgen de publiciteit en weten dat Nederland van het gas af gaat. Achteraf een woning gasloos maken, is duur. Het is slimmer om dat direct mee te nemen in de ontwikkeling.’ De woningen van BPD zijn rijk aan techniek op het gebied van duurzaamheid: warmtepompen, zonnepanelen, slimme meters, warmteterugwinning van douchewater en ventilatielucht. Joosen: ‘Het is zaak om daar goed mee om te gaan, om de woning qua energie en comfort zo goed mogelijk te laten presteren. Wij vinden het onze verantwoordelijkheid om onze klanten te helpen het maximale te halen uit de duurzame mogelijkheden die het huis hen biedt. Kopers van een woning van BPD krijgen daarom een project- specifieke gebruiksaanwijzing. Vergelijk het met de aanschaf van een auto. Daar krijg je ook een uitgebreide handleiding bij.’
Meten is weten
In 2020 wordt de Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) vervangen door een nieuwe norm: BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen). Gebouwen moeten volgens deze nieuwe eisen nog slimmer met hun energieverbruik omgaan. Joosen: ‘Energie die niet wordt verbruikt, hoeft ook niet te worden opgewekt. Daar begint het mee. Wij besteden daar al aandacht aan door woningen zo goed mogelijk op de zon te oriënteren bijvoorbeeld. Door de zoninval te vergroten, hoeft de woning minder elektrisch te worden verwarmd.’ Meten is weten en dat geldt ook bij energieverbruik. Het helpt bij de bewustwording rondom duurzaamheid, zo ervaarde BPD bij de ontwikkeling van de wijk Nieuw Kortenoord in Wageningen. Joosen: ‘Daar hebben we voor het eerst woningen twee jaar lang doorgemeten. Woningkopers krijgen zo direct inzicht in de gevolgen van hun gedrag – bijvoorbeeld als de thermostaat op verwarmen staat terwijl de ramen openstaan – en kunnen daar hun voordeel mee doen. Wij gebruiken die – anonieme – kennis voor het maken van nog betere woningen en wijken. In gesprekken met gemeenten maken we hier ook veel gebruik van. Het geeft de discussie handen en voeten.’
Bouwen bij OV-knooppunten
Mobiliteit vergt ook energie en is daarom ook van belang voor een duurzame gebiedsontwikkeling. Joosen: ‘De helft van onze projecten wordt momenteel in en nabij de binnensteden gerealiseerd. Daarmee komt openbaar vervoer vanzelf als oplossing dichterbij, zoals de tramaansluiting bij ons project Erasmusveld in Den Haag. Maar we werken ook aan nieuwe concepten voor de fiets en deelauto. Met gemeenten zijn we in gesprek over bijvoorbeeld aanpassing van de parkeernormen; waardoor minder parkeerplekken nodig zijn en parkeergarages minder groot hoeven te zijn. Allemaal zaken die gevolgen hebben voor de beleving van de ruimte.’
Energieleverend als impuls voor de omgeving
Op de wat langere termijn zullen nieuwe woongebieden energie gaan leveren. Hoe, dat is de gezamenlijke zoektocht waar overheden, ontwikkelaars, bewoners en andere partijen voor staan. Joosen: ‘De innovaties gaan volop door, dat zie ik bij onze eigen projecten. Het begint bij slimme gebiedsontwikkeling en eindigt bij nieuwe producten voor de woningen, zoals de smart window die energie opwekt. De voortdurende wisselwerking tussen theorie en praktijk moet dit mogelijk maken. Binnen BPD zorgt ons kenniscentrum Duurzaamheid voor kennisdeling richting onze collega’s en externe partijen.’ De stip op de horizon is dat nieuwe wijken zoveel energie opleveren – 15 procent in 2040 – dat deze ten goede kan komen aan de omgeving. Een intensieve samenwerking van lokale overheden, energiebedrijven, netbeheerders en vastgoedpartijen is noodzakelijk. Joosen: ‘Bijvoorbeeld het thema van de piekbelastingen op het elektriciteitsnetwerk vraagt nú al aandacht. Hoe kunnen wijken hun overschot aan energie kwijt? Daarnaast zijn we op veel plekken bezig met herstructurering in de bestaande stad: hoe kunnen we die aansluiten op nieuwe energieleverende wijken? Energie kan daarmee het bestaande een impuls geven, als vliegwiel.’