Wonen aan en op de eerste klimaatdijk van Nederland

In het kader van het programma Ruimte voor de Rivier is de afgelopen jaren het Reevediep aangelegd, een nieuwe rivierarm van de IJssel naar het Drontermeer. Dankzij die ‘bypass’ kan de waterstand van de IJssel bij hoogwater binnen de perken blijven, en houden inwoners van Kampen en omgeving het droog. Langs dat Reevediep is een klimaatdijk gebouwd van ongekende proporties: 130 meter breed, 2 kilometer lang. De robuuste waterkering is bestand tegen situaties die een veranderend klimaat met zich meebrengt, zoals hoge waterstanden. Maar de uitzonderlijke breedte biedt ook ruimte voor wonen, recreatie en nieuwe natuur. De hoogwaterbeschermingsopgave van het Rijk gaat hier dus een een-twee-drietje aan met natuurontwikkeling in de provincie én nieuwe woonruimte in de gemeente Kampen. Reeve laat zo mooi zien dat geslaagde gebiedsontwikkeling een kwestie is van het doordacht combineren van uiteenlopende belangen.

Wonen op een dijk is op zich niet nieuw. Dubbel ruimtegebruik van een dijk is dat ook niet. Nederland heeft bijvoorbeeld al dijken met een parkeergarage erin. Het unieke van Reeve is hier de omvang in relatie tot de functies. De ‘superdijk’ is zo breed dat er woningen op, tegenaan en zelfs half in kunnen worden gebouwd. De woningen in Reeve zijn er in verschillende soorten en maten: rijwoningen, twee-onder-een-kappers, vrijstaand, met een kleine of grote tuin. ‘Het wordt een waterrijk en gevarieerd dorp. Dat is interessant voor mensen die zich aangetrokken voelen tot het buitenleven. In de directe omgeving van Reeve komen vele kilometers extra fiets- en wandelpaden en vaarroutes met een eigen haven,’ zegt André ten Vergert, ontwikkelingsmanager bij BPD.

Het stedenbouwkundig plan is gericht op flexibiliteit en aanpassing aan nieuwe ontwikkelingen, zegt Steven Delva, landschapsarchitect en stedenbouwkundig ontwerper. ‘Er is een raamwerk gemaakt dat waterstructuren, groengebieden en ontwikkelvelden definieert, maar daarbinnen kunnen verschillende woonsferen een plek krijgen. Het plan staat daarmee open voor verschillende nieuwe initiatieven, inzichten en functies.’ Delen van het plan worden nader uitgewerkt door Houben/Van Mierlo Architecten, de gemeente Kampen en BPD. Volgens Delva krijgt Reeve vanaf het begin een typerende sociale structuur: ‘We bouwen een echte dorpskern die saamhorigheid mogelijk maakt. Op het dorpsplein vind je straks een multifunctioneel gebouw dat bewoners zelf kunnen vormgeven. Die collectiviteit zie je overal terug: samen zorgen de bewoners bijvoorbeeld voor de waterhuishouding en misschien ook voor lokale energie. Mensen zullen in dit dorp veel samen doen, met respect voor elkaar en voor de omgeving.’